Hvernig velja og nota flass (Speedlite) rétt
Af hverju að nota flass?
Flass er ekki bara til að „bæta birtu“. Það er stjórn á ljósi – tæki til að móta stemningu, skapa dýpt og færa ljósið þangað sem þú vilt það. Þegar rétt er notað getur flassið gert myndir náttúrulegar og faglegar, jafnvel í dimmum aðstæðum.
Innbyggt vs. ytra flass
- Innbyggt flass:
- Hentar fyrir skjótar myndir í litlum rýmum.
- Ljósið er beint og hart, skapar oft skugga og glampa.
- Ytra flass (Speedlite):
- Gefur mun meiri stjórn á stefnu, krafti og mýkt ljóss.
- Hægt að beygja, snúa og dreifa ljósinu með húddum eða diffuserum.
- Nauðsynlegt fyrir portrett, viðburði og atvinnuljósmyndun.
Val á flassi
Þegar þú velur flass, athugaðu eftirfarandi:
- Samhæfni: Flassið þarf að styðja E-TTL (Automatic metering) við Canon vélar.
- Leifturkraft (Guide Number – GN): Mældur við ISO 100 – hærri tala = meira afl.
Dæmi: GN 58 (Canon 580EX II) hentar vel fyrir portrett og stærri rými. - Stillanlegt höfuð: Snúnings- og hallanleiki (til „bounce“ notkunar).
- Wireless eða optical control: Gagnlegt þegar þú vilt nota fleiri en eitt flass.
- Endurhleðslutími: Stuttur tími = betri flæðisvinnsla við röðmyndatöku.
Dæmi um traust flöss: Canon 580EX II, Canon 430EX III-RT, Yongnuo YN968EX-RT.
Beint eða endurkastað ljós
- Beint flass: Sterkt og skarpt, en getur gefið hörð skugga og glampa í húð.
- Endurkastað (bounce) flass:
- Snúðu hausnum í loft eða ljós vegg.
- Ljós dreifist og fellur mjúklega á viðfangið.
- Gefur náttúrulegri birtu og dregur fram dýpt.
Forðastu dökka veggi eða litaða fleti – þeir geta breytt lit á ljósinu.
Ljósdreifarar og aukahlutir
- Diffuser / softbox: Mýkja ljósið og gera það jafnt.
- Reflector card: Bætir smá glampa í augum portrettmynda.
- Color gels: Lita síur sem stilla hitastig ljóssins (Kelvin) við umhverfi.
Þessir fylgihlutir skipta oft meira máli fyrir gæðin en sjálft flassið.
Hvenær á að nota flass?
- Innanhúss þar sem birtan er ójafn eða dökk.
- Utandyra til að „fylla upp í“ skugga (fill flash).
- Við sólsetur eða bakljós – til að lýsa andlit sem annars væri of dökkt.
- Viðburði og portrett þar sem stöðug birta er nauðsynleg.
Ráð: Stilltu lokarahraða í kringum 1/125–1/200 sek. og notaðu lágt ISO (t.d. 200–400) til að forðast hávaðasöm skuggasvæði.
Fjarstýring og TTL stjórn
Flest flöss styðja TTL (Through-The-Lens metering), sem stillir birtuna sjálfkrafa eftir mælingum vélarinnar. Ef þú notar flassið fjarstýrt (t.d. með Canon RC-6 eða radio-trigger), geturðu:
- Sett flassið til hliðar við viðfangið.
- Stjórnað hlutfalli ljóss og umhverfis.
- Skapað faglega lýsingu með einu ljósi og náttúrulegum skuggum.
Niðurstaða
Flass er eitt mikilvægasta tækið fyrir skapandi ljósmyndara. Þegar það er rétt notað verður það ekki „björgunarbúnaður“ heldur listverkfæri til að móta birtu og stemningu.
Myndavélamarkaður Canon & Co.
Við bjóðum valin Canon og Yongnuo flöss, diffusera og aukahluti – allt sem þú þarft til að ná fullkominni lýsingu.
